Vào ngày 10/10/2025. Trường Đại học Nalanda (Ấn Độ) phối hợp cùng Trung tâm Nghiên cứu Nữ giới Phật giáo, thuộc Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, đã tổ chức Hội thảo quốc tế Phật giáo Ấn Độ – Việt Nam với chủ đề: “DI SẢN PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ – VIỆT NAM: NHÌN LẠI & TRIỂN VỌNG”.
Hội nghị có sự tham dự của Tăng Ni nghiên cứu Phật giáo, các Giáo sư, Tiến sĩ từ các trường Đại học trong nước: Học viện Chính trị TP.HCM, Trường ĐH Khoa học xã hội & nhân văn; Trường ĐH Sư phạm Hà Nội…cùng các giáo sư, Tiến sĩ công tác trong lĩnh vực nghiên cứu Phật giáo Việt Nam.
Buổi khai mạc, BTC trân trọng đón tiếp sự tham dự của ông Trần Thanh Tùng – Phó đại sứ (Đại sứ quán Việt Nam tại Ấn Độ); Hòa thượng Tiến sĩ Thích Tâm Đức – Phó viện trưởng Thường trực viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam; Ni sư Tiến sĩ Thích Như Nguyệt – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nữ giới Phật giáo; ban Giám hiệu nhà trường, các Giáo sư trưởng các khoa cùng với đông đảo sinh viên, nghiên cứu sinh của nhiều quốc gia tại trường Đại học Nalanda tham dự.
Ông Trưởng khoa Triết học Phật giáo và Tôn giáo học trường Đại học Nalanda phát biểu khai mạc Hội nghị cho biết: Mối quan hệ song phương giữa Việt Nam – Ấn Độ đã hình thành và kết nối bền vững suốt hơn 2000 năm qua trên nhiều phương diện: nghệ thuật, kiến trúc, văn hoá, kinh tế. Điều đặc biệt nhất chính là mối quan hệ này, được kết nối chặt chẽ hơn thông qua con đường trao đổi và phổ biến Phật giáo, có thể nói đây chính là “con đường di sản” trong mối quan hệ giữa hai nước không gián đoạn.
Hội nghị lần này được cho là sự tiếp nối mạnh mẽ với tinh thần của hội nghị Vesak Liên hiệp quốc 2025 vừa qua tại Việt Nam, nhằm tập hợp tất cả các học giả, sứ giả, các nhà nghiên cứu văn hoá Phật giáo, cũng như những tu sĩ Phật giáo cùng khám phá, trao đổi, thảo luận và chia sẻ ý tưởng, để quảng bá văn hoá Phật giáo ngày càng lan toả hơn.
Phát biểu chúc mừng Hội nghị, Hòa thượng Tiến sĩ Thích Tâm Đức rất hoan hỷ khi 2 đơn vị kết hợp tổ chức Hội nghị vô cùng ý nghĩa, qua hội nghị lần này, tin rằng các nhà nghiên cứu lịch sử Phật giáo giữa Ấn Độ và Việt Nam, sẽ có những tư liệu quý giá qua chủ đề: “Hồi tưởng và Triển vọng”.
Tham dự trong Hội nghị này, các đại biểu từ phái đoàn Việt Nam đã chuẩn bị các bài tham luận với nhiều nội dung thể hiện sự đa dạng, phong phú, cũng như tương quan về văn hoá của Việt Nam và Ấn Độ trên nhiều phương diện.
Trong ngày đầu tiên của hội nghị diễn ra, các bài tham luận từ các đại biểu của Việt Nam đưa ra các chủ đề như: Tiến sĩ Bùi Thị Thủy – Học viện Ngoại giao Việt Nam với bài tham luận mang chủ đề: “Chùa – không gian tâm linh của người Việt”.
Trong bài tham luận này, Tiến sĩ Bùi Thị Thủy đã nêu rõ quan điểm của mình rằng: một trong số những lý do giúp cho văn hoá Việt Nam được Ấn Độ tiếp cận và biết đến chính là nền văn hoá Phật giáo. Chính sự tiếp cận, thích nghi và giao thoa giữa hai nền văn hoá Việt – Ấn, thông qua không gian Phật giáo đã góp phần vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy ngoại giao giữa hai quốc gia một cách sâu sắc và mạnh mẽ.
Tiến sĩ Dương Đức Minh – Phó viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế – Du lịch TP. HCM mang đến hội nghị bài tham luận với chủ đề: “Sự hội tụ thiêng liêng: Ấn Độ giáo – Phật giáo”. Thông qua bài tham luận này, Tiến sĩ Dương Đức Minh cho biết với sự nhìn nhận về chuyên môn của bản thân trong công tác nghiên cứu về du lịch, ông mong muốn sự giao thoa về nền văn hoá, ngoại giao giữa hai nước Việt – Ấn trong quá khứ cần được gìn giữ và phát triển mạnh mẽ hơn.
Các đề án trong bài tham luận gửi gắm những ý tưởng mang tính đột phá: “xây dựng và phát triển những khu vực mang đậm không gian, văn hoá của Ấn Độ giữa lòng thành phố Hồ Chí Minh”. Đây có thể xem như là cầu nối thắt chặt tình hữu nghị giữa hai quốc gia, nhằm thúc đẩy kinh tế, văn hoá, cũng như tiếp nối những điều tốt đẹp hướng đến tương lai.
Cũng trong hội nghị này, Ni sư Tiến sĩ Thích Như Nguyệt – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phụ nữ Phật giáo Việt Nam đã phát biểu bài tham luận với chủ đề: “Góc nhìn từ sự kiện di tích Phật giáo tại Việt Nam trong dịp Vesak 2025”. Đây có thể nói là đề tài trọng điểm, mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc. 
Bởi lẽ, chủ đề đã đi thẳng trực diện vào dòng sự kiện Vesak Liên hiệp quốc 2025 vừa qua được tổ chức tại Việt Nam, sự kiện này đã thể hiện một cách rõ ràng về mối quan hệ song phương thông qua Phật giáo. 2000 năm lịch sử kể từ khi giáo lý của Đức Thế Tôn du nhập vào đất Việt đã bén rễ sâu, trở thành hơi thở tâm linh trong mỗi người con Việt. Đức Phật đã từng dạy: “Không có giai cấp trong dòng máu cùng đỏ, giọt nước mắt cùng mặn”, triết lý ấy đã trở thành tôn chỉ cho tất cả những ai đang đi theo con đường tu tập cầu giải thoát của Ngài và chính sự gắn kết chặt chẽ nền văn hoá Phật giáo giữa hai quốc gia đã thể hiện đúng theo tinh thần ấy.
Nhiều bài tham luận của các học giả đã góp phần trong việc quảng bá văn hoá Việt Nam, đặc biệt là Phật giáo Việt Nam đến với nhiều đại biểu, sinh viên, nghiên cứu sinh tại nơi đây. Ngày đầu tiên của hội nghị đã diễn ra trong không khí vô cùng cởi mở, đầy sự tôn trọng và nghiêm túc trong việc nhìn nhận về những “con đường di sản” giữa hai quốc gia Việt – Ấn. Được biết, hội nghị vẫn sẽ tiếp tục trong những ngày tiếp theo với các bài tham luận trao đổi vô cùng sâu sắc.
Hình ảnh tại phiên khai mạc:
Thực hiện: Sen Vàng Online
